Cần cơ chế đặc thù để phát triển nhân lực nông nghiệp chất lượng cao

07/10/2025 09:01
Đây là tham luận của GS.TS Nguyễn Thị Lan, Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam tại Hội nghị phát triển nguồn nhân lực ngành Nông nghiệp và Môi trường do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức ngày 3/10.

Bà Lan nhấn mạnh, Học viện Nông nghiệp Việt Nam hoạt động trên nền tảng giá trị cốt lõi “Đoàn kết - Đạo đức - Đi đầu - Đáp ứng - Đẳng cấp” cùng phương châm “Nông nghiệp xanh - Công nghệ số - Hội nhập quốc tế”. Với tinh thần coi chất lượng là sự sống còn và nghiên cứu khoa học là sức sống, Học viện luôn đổi mới để đào tạo đội ngũ nhân lực có tri thức, kỹ năng và bản lĩnh đáp ứng yêu cầu hội nhập.

Áp dụng công nghệ giúp nâng cao chất lượng ngành nông nghiệp

Hiện Việt Nam có khoảng 20.000 doanh nghiệp nông nghiệp, trong đó hơn 95% thuộc khu vực tư nhân. Đây là lực lượng năng động, tiên phong trong đổi mới công nghệ và mở rộng thị trường. Tuy nhiên, khu vực này đang thiếu trầm trọng nhân lực chất lượng cao, những người vừa am hiểu kỹ thuật, vừa làm chủ công nghệ số, công nghệ sinh học, quản trị chuỗi cung ứng, ngoại ngữ và tiêu chuẩn ESG (Môi trường - Xã hội - Quản trị). Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, nhân lực chất lượng cao chính là chìa khóa nâng cao năng lực cạnh tranh và giá trị gia tăng của nông sản Việt Nam.

Theo bà Lan, định hướng chiến lược của Đảng và Nhà nước đã xác định rõ tầm quan trọng của giáo dục, khoa học – công nghệ và khu vực tư nhân. Nghị quyết 71-NQ/TW (2025) coi giáo dục đào tạo là khâu đột phá; Nghị quyết 68-NQ/TW (2025) khẳng định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng; Nghị quyết 57 và 59 nhấn mạnh khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực trung tâm. Do vậy, phát triển nhân lực chất lượng cao phục vụ doanh nghiệp tư nhân trong nông nghiệp không chỉ là nhiệm vụ giáo dục, mà còn là yêu cầu chính trị và chiến lược quốc gia.

GS.TS Nguyễn Thị Lan, Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam chia sẻ tham luận “Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ doanh nghiệp tư nhân trong nông nghiệp” tại Hội nghị
GS.TS Nguyễn Thị Lan, Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam chia sẻ tham luận “Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ doanh nghiệp tư nhân trong nông nghiệp” tại Hội nghị.

Từ kinh nghiệm quốc tế, bà Lan nêu rõ: Hà Lan thành công với mô hình “Tam giác vàng” liên kết Chính phủ - Đại học - Doanh nghiệp; Ireland và nhiều nước châu Âu triển khai Industrial PhD, nơi nghiên cứu sinh vừa học tập tại trường, vừa giải quyết trực tiếp các bài toán thực tiễn tại doanh nghiệp; Nhật Bản và Hàn Quốc áp dụng mô hình đào tạo kép, sinh viên vừa học vừa thực tập; Hoa Kỳ với hệ thống Land-grant Universities đưa tri thức từ giảng đường đến doanh nghiệp và nông dân. Điểm chung của các mô hình này là gắn đào tạo với nghiên cứu, sản xuất và thị trường.

Triển khai các nghị quyết quan trọng, Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã chủ động đổi mới toàn diện. Trong quản trị, Học viện tinh gọn bộ máy, thúc đẩy chuyển đổi số, áp dụng giám sát KPIs, thành lập trung tâm đổi mới sáng tạo và phòng thí nghiệm trọng điểm. Trong đào tạo, Học viện đưa công nghệ số như trí tuệ nhân tạo, lớp học thông minh, mô phỏng thực tế ảo VR/AR, dữ liệu lớn, blockchain vào giảng dạy để cá thể hóa học tập. Trong nghiên cứu, Học viện chú trọng công nghệ chiến lược, sản phẩm đột phá, sở hữu trí tuệ và bằng sáng chế, đồng thời khuyến khích hình thành doanh nghiệp spin-off để thương mại hóa kết quả nghiên cứu, tạo môi trường thực hành cho sinh viên.

Hiện Học viện Nông nghiệp Việt Nam đào tạo 44 ngành đại học, 16 ngành thạc sĩ, 16 ngành tiến sĩ, nhiều chương trình đạt chuẩn quốc tế. Học viện hợp tác với gần 200 doanh nghiệp trong nước và hơn 25 doanh nghiệp quốc tế. Mỗi năm có 5.000 - 6.000 sinh viên thực tập tại trên 300 doanh nghiệp, tỷ lệ việc làm sau tốt nghiệp đạt 92–97%, trong đó trên 60% làm việc ở khu vực tư nhân. Các tập đoàn lớn như ThaiBinh Seed, Đồng Giao, PAN, Geleximco, Greenfeed, CP Việt Nam, Dabaco, De Heus Việt Nam… đã tham gia xây dựng chương trình đào tạo, cấp học bổng, tiếp nhận sinh viên thực tập và tuyển dụng.

Đặc biệt, Học viện đang chuẩn bị hình thành 5 doanh nghiệp spin-off (doanh nghiệp khởi nguồn) trong lĩnh vực chế phẩm sinh học, phân bón vi sinh, nấm - tảo, nông nghiệp công nghệ cao và thương mại điện tử nông sản.

Song song với đào tạo, Học viện coi nghiên cứu khoa học là trụ cột song hành. Mỗi năm sinh viên thực hiện 500–700 đề tài, nhiều hoạt động hợp tác quốc tế được triển khai, cùng gần 100 câu lạc bộ học thuật, khởi nghiệp và kỹ năng. Đây là môi trường để sinh viên trau dồi kiến thức, kỹ năng mềm, ngoại ngữ và công nghệ số, đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp tư nhân trong nông nghiệp.

Nông nghiệp công nghệ cao - Nông nghiệp sạch sẽ là xu hướng phát triển hiện  đại nhất của ngành

Để phát triển mạnh mẽ hơn nữa, Học viện Nông nghiệp Việt Nam đưa ra một số kiến nghị. Với Quốc hội và Chính phủ, Học viện kiến nghị ban hành cơ chế đặc thù phát triển nhân lực nông nghiệp chất lượng cao, thành lập Quỹ phát triển nhân lực, đồng thời hoàn thiện pháp lý cho mô hình spin-off và thương mại hóa nghiên cứu.

Với các Bộ, ngành, cần áp dụng chính sách ưu đãi thuế, tín dụng, đất đai cho doanh nghiệp đầu tư R&D nghiên cứu - phát triển) và hợp tác đào tạo; đồng thời đầu tư xây dựng trung tâm đổi mới sáng tạo và phòng thí nghiệm trọng điểm tại các trường nông nghiệp. Với các cơ sở giáo dục đại học, cần đổi mới chương trình theo chuẩn quốc tế, chú trọng kỹ năng số, ngoại ngữ và ESG (Môi trường - Xã hội - Quản trị), mở rộng mô hình đào tạo kép và Industrial PhD gắn với nhu cầu doanh nghiệp. Còn đối với doanh nghiệp tư nhân, bà Lan kêu gọi chủ động đặt hàng đào tạo, tiếp nhận sinh viên thực tập, tăng cường đầu tư nghiên cứu và hợp tác với nhà trường.

Theo Doanh nghiệp & Thương hiệu


Tin xem thêm

Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Gia Lai chung tay hỗ trợ đồng bào vùng bão lũ

Tin tức
27/11/2025 08:30

Trước những thiệt hại nặng nề do cơn bão số 13 và trận mưa lũ lịch sử gây ra, cộng đồng doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã có nhiều hoạt động thiết thực, chung sức...

Niên vụ mía 2025-2026: Cam kết an toàn từ đồng ruộng đến nhà máy

Tin tức
27/11/2025 06:00

Ngày 25/11, Phòng Cảnh sát Giao thông (Công an tỉnh Gia Lai) phối hợp với Nhà máy Đường An Khê (Công ty cổ phần Đường Quảng Ngãi) tổ chức hội nghị phát động và ký kết cam...

Người dân xã Gào thức đêm gói bánh chưng, hướng về đồng bào vùng lũ

Tin tức
26/11/2025 10:30

Những ngày này, trong khi khu vực phía Đông tỉnh Gia Lai đang oằn mình trong mưa lũ sau bão, thì ở phía Tây, tại xã Gào, những bếp lửa vẫn đỏ rực suốt đêm. Hàng chục ngườ...

Khai mạc Triển lãm và Hội thi Sinh vật cảnh – Giống cây trồng Đắk Lắk 2025

Tin tức
26/11/2025 08:30

Sáng ngày 20/11/2025, tại Bảo tàng Đắk Lắk, Triển lãm và Hội thi Sinh vật cảnh – Giống cây trồng Đắk Lắk 2025 đã chính thức khai mạc. Đây là hoạt động nằm trong chuỗi sự ...

Mưa lũ miền Trung - Tây Nguyên: Thiệt hại trên 1.300 ha thủy sản

Tin tức
26/11/2025 06:00

Theo thống kê sơ bộ từ Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai, tính đến 18 giờ 30 phút ngày 24/11, mưa lũ làm 1.307 ha thủy sản thiệt hại, tăng 150 ha so với sáng ...

Quảng Ninh: Khai mạc giải Marathon Quốc tế Di sản Hạ Long năm 2025

Tin tức
25/11/2025 11:35

Chiều 22/11, tại tỉnh Quảng Ninh đã diễn ra Lễ khai mạc giải Marathon Quốc tế Di sản Hạ Long năm 2025.

Phát triển sản phẩm OCOP gắn với xây dựng thương hiệu

Tin tức
25/11/2025 09:19

Chương trình Mỗi xã một sản phẩm OCOP đã khơi dậy tinh thần sáng tạo và thay đổi tư duy sản xuất của người dân. Nhiều hộ kinh doanh, hợp tác xã, doanh nghiệp không chỉ ch...

'Bán không lợi nhuận, giảm giá' - sự trợ lực thiết thực cho vùng mưa lũ

Tin tức
25/11/2025 06:00

Đang dấy lên phong trào bán hàng không lợi nhuận, giảm giá hết mức có thể để giúp người dân vùng mưa lũ sớm gượng dậy sau khó khăn, mất mát.

Hội nhập sâu, nội lực mạnh - Kỷ nguyên mới của toàn cầu hóa

Tin tức
24/11/2025 11:30

Thế giới đang bước vào một kỷ nguyên hội nhập mới, nơi các nguyên tắc và động lực phát triển không còn giống như vài thập kỷ trước. Toàn cầu hóa không biến mất, nhưng đan...