Vải thiều chế biến, dư địa còn bỏ ngỏ

26/06/2025 06:00
Mỗi vụ vải thiều, hàng trăm nghìn tấn đổ về chợ đầu mối, trạm trung chuyển, cửa khẩu biên giới – nhưng phần lớn vẫn là hàng tươi, tiêu thụ trong vài ngày. Trong khi đó, nhu cầu vải sấy, nước ép, vải đông lạnh lại đang tăng mạnh tại thị trường quốc tế. Điều đó cho thấy, dư địa để chế biến sâu vẫn còn rất lớn nếu được tổ chức bài bản.

Việt Nam hiện là một trong ba nước xuất khẩu vải lớn nhất thế giới, nhưng tỷ lệ sản phẩm chế biến chỉ chiếm khoảng 5–7% tổng sản lượng. Còn lại phần lớn vẫn xuất khẩu tươi, với thời gian bảo quản ngắn, dễ hư hỏng, và hoàn toàn phụ thuộc vào yếu tố thời tiết, giao thông và khả năng thông quan.

Trong khi đó, tại thị trường Nhật Bản và châu Âu, người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng vải sấy giòn, nước ép vải đóng chai và vải đông lạnh. Công ty Vifoco (Bắc Giang) – một trong số ít đơn vị đầu tư chế biến sâu – cho biết mỗi năm chỉ có thể tiếp nhận khoảng 2.000–3.000 tấn vải tươi để sản xuất thành nước ép và vải sấy. “Nhu cầu rất lớn nhưng khả năng gom hàng đạt chuẩn, rồi xử lý nhanh để đưa vào dây chuyền vẫn là rào cản”, đại diện doanh nghiệp này chia sẻ.

Một hướng đi đang được chú ý là xuất khẩu trực tiếp sản phẩm chế biến thông qua hợp tác xã. HTX sản xuất và tiêu thụ nông sản Lục Ngạn (Bắc Giang) đã đầu tư sấy lạnh quy mô nhỏ với công suất 2–3 tấn/ngày, từ nguồn vải thiều sạch được liên kết trong vùng trồng mã số. Năm 2024, HTX đã lần đầu xuất khẩu được lô vải sấy sang Hàn Quốc và đang mở rộng sang Úc và Đức năm nay. Dù sản lượng còn ít, nhưng mô hình này cho thấy nông dân hoàn toàn có thể tham gia sâu vào chuỗi giá trị – không chỉ cung cấp nguyên liệu mà còn chủ động trong khâu chế biến và thương mại hóa sản phẩm.

Một điểm sáng khác là nước ép vải đóng hộp – được đánh giá là mặt hàng tiềm năng cho các thị trường đông dân như Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia. Một số doanh nghiệp khởi nghiệp trong nước đã thử nghiệm chế biến nước ép không chất bảo quản, đóng gói tại nguồn và phân phối qua sàn thương mại điện tử. Tuy nhiên, vấn đề lớn nhất hiện nay vẫn là vốn đầu tư thiết bị, tiêu chuẩn vệ sinh thực phẩm, và khả năng bảo quản lạnh để duy trì chất lượng sản phẩm.

Nhiều chuyên gia cho rằng thay vì đợi doanh nghiệp lớn đầu tư, cần có chính sách hỗ trợ kỹ thuật và tín dụng ưu đãi cho chính hợp tác xã hoặc tổ nhóm nông dân đầu tư dây chuyền chế biến quy mô vừa. Việc phát triển các trung tâm logistics nông sản có tích hợp kho lạnh, xưởng sơ chế tại vùng trồng cũng rất cần thiết để rút ngắn thời gian sau thu hoạch – yếu tố sống còn nếu muốn nâng tỷ lệ chế biến sâu.

Trong khi lượng vải tươi có thể dư thừa khi sản lượng tăng mạnh như năm 2025, thì bài toán tiêu thụ thông qua chế biến sâu không chỉ là giải pháp tình thế, mà là hướng đi căn cơ để giảm phụ thuộc vào xuất khẩu tươi. Chế biến không chỉ làm tăng giá trị, mà còn làm chủ được thời điểm bán hàng, thị trường và giá cả – điều mà nông sản tươi luôn yếu thế.

Vải thiều Việt Nam sẽ khó đi xa nếu mãi đứng yên với hình thức bán thô. Nhưng nếu quả vải vào được nhà máy, lên được kệ hàng toàn cầu dưới dạng một sản phẩm chế biến chất lượng – thì đó mới là lúc ngành vải thật sự bước vào cuộc chơi dài hạn. 

Theo Doanh nghiệp & Thương hiệu


Tin xem thêm

Cao tốc Quy Nhơn - Pleiku: Người dân hân hoan đón chờ

Tin tức
02/07/2025 06:00

Ngày 27/6, với tỉ lệ tán thành áp đảo 93,31% (446/447 đại biểu), Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án xây dựng đường bộ cao tốc Quy Nhơn...

Quảng Ninh: Hỗ trợ, người dân, hộ kinh doanh, doanh nghiệp cập nhật chuyển đổi thông tin thuế

Tin tức
02/07/2025 06:00

Tại Quảng Ninh, Chi cục Thuế khu vực III đã chủ động triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, hộ kinh doanh và doanh nghiệp trong v...

Người "kể chuyện" giữa dòng điện sáng

Tin tức
01/07/2025 07:00

Chị Cao Thị Phương Thảo, cán bộ truyền thông Công ty Điện lực Hà Tĩnh là người kết nối, lan tỏa hình ảnh của ngành điện đến với cộng đồng.

Người sở hữu bộ sưu tập hơn 1.000 tờ báo "cổ"

Tin tức
01/07/2025 06:00

Ông Huỳnh Minh Hiệp, một kỷ lục gia và nhà sưu tầm nổi tiếng tại TP Hồ Chí Minh, đang sở hữu kho tàng vô giá: Bộ sưu tập hơn 1.000 tờ báo. Trong đó có nhật báo từng lưu h...

"Đòn bẩy tài chính" hỗ trợ thế hệ trẻ hiện thực hóa ước mơ an cư

Tin tức
01/07/2025 06:00

Vào ngày 26/6/2025, tại Hà Nội, Báo Thanh tra sẽ tổ chức hội thảo với chủ đề “Đòn bẩy tài chính hiệu quả, người trẻ sở hữu nhà”, với sự tham gia đại diện Ngân hàng Nhà nư...

100 bệnh nhi được can thiệp tim mạch thành công tại Bệnh viện Nhi Đồng Cần Thơ

Tin tức
30/06/2025 07:00

Bệnh viện Nhi đồng Cần Thơ vừa đánh dấu cột mốc quan trọng khi thực hiện thành công thủ thuật thông tim can thiệp cho 100 bệnh nhi mắc tim bẩm sinh đến từ các tỉnh khu vự...

Tưới ngập – khô xen kẽ: Thay đổi nhỏ cho bài toán lớn trồng lúa

Tin tức
30/06/2025 06:00

Kỹ thuật tưới ngập – khô xen kẽ (AWD) đang nổi lên như một giải pháp thực tiễn, phù hợp với điều kiện canh tác lúa tại nhiều vùng đồng bằng. Không phải là công nghệ đắt đ...

Bán nông sản gắn thương hiệu người khác: Kéo dài đến bao giờ

Tin tức
30/06/2025 06:00

Nhiều mặt hàng nông sản Việt được người tiêu dùng quốc tế ưa chuộng nhưng lại hiếm khi mang tên Việt Nam khi ra thị trường. Phần lớn được đóng gói theo yêu cầu của nhà nh...

TP. Hồ Chí Minh phát động chương trình “Tick xanh trách nhiệm” trong thương mại điện tử

Tin tức
29/06/2025 07:00

Ngày 20/6, Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức hội nghị sơ kết chương trình “Kiểm soát chất lượng hàng hóa trên địa bàn T...